Franquismo e represión de xénero en Galicia

Conclusións

As asasinadas foron, polo xeral, ás que daban a imaxe de transgresoras, as que non encaixaban no prototipo de muller tradicional consagrada a unha vida de "abnegación e sacrificio". E esas foron as primeiras en caer. Había, tamén, unha función marcadamente exemplarizante destinada a fixar os límites do que era e o que non era tolerable para una muller na nova orde franquista. 

As particulares concepcións dos golpistas sobre a muller funcionaron ás veces en sentido contraditorio: unhas responsabilizándoas da inoculación do virus marxista en toda a sociedade e outras negándolles a capacidade de pensar de forma autónoma. No discurso androcéntrico dos sumarios militares podemos encontrar abundantes exemplos do primeiro, pero son máis numerosos aqueles que insisten en negar a posibilidade de que as mulleres tivesen capacidade para desenvolver unha conciencia política independente do homes da casa, ben fose o marido, o pai ou o irmán.

Tamén, é perfectamente observable un dimorfismo de sexo nas sancións —maiores penas para os varóns acusados de idénticos actos— que certifica que á hora de esixir responsabilidades, mulleres e homes non foron representados coa mesma perigrosidade.

Respecto ao perfil de muller represaliada, o esencial non reside en cuestións de idade, estado civil ou extracción socioprofesional. O verdadeiramente significativo está na determinación dos móbiles e do contexto que conduce ao asasinato: a participación ou non nos grandes debates sociopolíticos do seu tempo.

Ángel Nogueira Nogueira e Carmen de Miguel Agra. Fondo Nogueira Miguel

A navalla suíza
Responsable
Universidade de Santiago de Compostela
Colaboradores
Universidade de Vigo Universidade da Coruña Deputación de Lugo
Patrocina
Feder Xunta de Galicia
Deputacion da Coruña As Pontes de García Rodríguez